بررسی محصول سلامت مردم در ایران قاجار
کتاب سلامت مردم در ایران قاجار
کتاب سلامت مردم در ایران قاجار ، تألیف ویلم فلور و ترجمه دکتر ایرج نبی پور می باشد.
از دیدگاهی جامع ، سیستم قاجاریه با ترکیبی از طب توده مردم ایران پیش از اسلام ، مفاهیم جالینوسی اخلاط و مزاج ها و نیز طاق نمایی از اصل علیت ماوراء الطبیعی و ایزدی خود را نشان می داد. دست آورد این سیستم سلامت ، شرایط بهداشتی ناپسند، هجوم بیماری های عفونی مانند مالاریا و اپیدمی های طاعون و وبا بود. ایران قاجار ، دورانی سالم برای زندگی نبوده اما بر اساس گفته خود ویلم فلور ، شرایط چندان بدتر از کشورهای دیگر مانند کشورهای اروپایی آن زمان نیز نبود.
اما کشورهای غربی با به کارگیری اکتشافات جدید علوم پایه مانند میکروبیولوژی ، توانستند رشد طب غربی را شتاب دهنده ، در حالیکه این تغییر پارادایم در ایران به یک سده بعد موکول گردید.
در این مطالعه ، خواننده با منظری از بیماری های مهمی که جامعه از آن رنج می برد و با چگونگی درمان آن ها روبرو می شود. همچنین این نوشتار ، یک ارزیابی از گستره ماهیت بهداشت عمومی که بر عرصه سلامت عمومی ملت موثر بوده است ، ارائه می دهد.
افزون بر این ، من تئوری های پزشکی رایج آن زمان برای درک علت و نیز درمان بیماری ها را به مجادله خواهم کشاند. از سوی دیگر ، من در این گذار ، از اطباء گوناگون ، تنوع و محدوده عملکردی آن ها بحث خواهم کرد. در نهایت با شرح جزئیات به اثر طب غربی بر روی شیوه طبابت سنتی و نهادهای ایران قاجار می پردازم.
عمدتا داده ها از پژوهشگران اروپایی است که شیوه طبابت حقیقی ، شیوع و درمان بیماری ها را در ایران قاجار گزارش کرده اند.
اکثر این پژوهشگران در ایران طبابت کرده اند که غالبا طول طبابت آن ها حتی به ۲۰ سال نیز می رسیده است. حتی تعدادی نیز رنج آموختن آن چه شفاگران ایرانی می توانسته اند ارائه دهند را به خود تحمل نمودند.
این شاهدان ، از گستره پزشکان در خدمت بخش تلگراف هند – اروپا ، خدمات دولتی ، بخش خدمات دیپلماتیک ، بخش خصوصی ، تا کسانی که به عنوان پزشکان هیئت های مذهی بودند را شامل می شود.
در نهایت این مطالعه نشان می دهد چنان چه مد نظر ما ارائه خدمات طبی در ایران قاجار باشد ، طب اسلامی _ جالینوسی تنها یک نقش حاشیه را به عهده داشته است. گرچه این سیستم پزشکی در مورد چگونگی درک ایرانی ها در مورد بیماری بسیار پر نفوذ بود ، اما تعداد پزشکانی که با این سیستم طبابت می کردند ، محدود بوده و اکثر مردم از عهده هزینه ای این خدمات بر نمی آمدند و این اطبا نیز برای همه توده مردم در دسترس نبودند.
از این رو ، طب عامه سحر و جادویی پیش از اسلام بر اساس گیاهان دارویی و سنتی و شیوه آزمون و خطا با نفوذ دو گانگی سردی – گرمی جالینوسی ، رکن اصلی ارائه خدمات طبی را برای اکثریت جامعه به عهده داشت.
دلیل نوشتن این کتاب ، کاستن جهل و نادانی ام از شیوه طبابت در ایران که چیزی در مورد آن نمی دانستم بود. متون در دسترس ، بیش از آن که تشنگی ام را بزدایند ، پرسش های بی پاسخ فراوانی را برایم بر جای گذاشتند.
فهرست مطالب کتاب سلامت مردم در ایران قاجار شامل موارد زیر می باشد :
پیشگفتار
- اندازه جمعیت
- سیمای سلامت عمومی
بیماری های اصلی
- مالاریا
- وبا
- طاعون
- تیفوس
- سیاه زخم
- سل
- آنفلوآنزا
- تب راجعه
- بیماری های چشمی
- روماتیسم
- بیماری های روده ای
- گال و بیماری های قارچی
- بیماری های مقاربتی
- لیشمانیوز
- جذام
- سیاه سرفه
- بیماری های پوستی
- آبله
- سرخک
- مخملک
- بیماری های زنان
- درد دل
- بیماری های روانی
بهداشت عمومی
دانش پزشکی
زیر ساخت های نهادی پزشکی
شفادهندگان روحانی
- مقدسین مرده
- اهل جهان ارواح
- طبیبان دعا نویس و جادوگر
پزشکان جالینوسی – اسلامی
- چگونه می توان یک طبیب شد
- پزشکان ایرانی از جایگاه رفیع برخوردار بودند
- هر دکتری پزشک نبود
- محل طبابت یک طبیب
- دسترسی به پزشکان
- چگونگی عیادت پزشک
- آغاز درمان
- داروهای طبی ایرانی
- دوره نقاهت
- دست مزد پزشکان
- قدردانی اروپایی ها از پزشکان ایرانی
- عطاران
- چشم پزشکان
شفادهندگان سنتی
- شفادهندگان زن
- دلاک
- فصد کردن
- ختنه کردن
- دندانپزشکی
- کوتاه کردن مو
- شکسته بندها
- جراح
پیشرفت طب مدرن
- آموزش طب غربی مدرن
- ستیزه جویی ها با طب غربی
- تاثیر غرب بر نهادها و خدمات پزشکی
- بیمارستان ها و دواخانه ها
- بیمارستان نظامی
- بیمارستان های شهری و دولتی
- بیمارستان های غیر دولتی و دواخانه ها
- قرنطینه
- صدور پروانه برای شیمیدان ها ( دواسازها )
- واکسیناسیون
- انستیتو پاستور
- اقدامات سلامت عمومی توسط شهرداری تهران
نتیجه گیری
پیوست اول : چشم های منصور شیبانی ؛ بررسی یک مورد پزشکی
پیوست دوم: کتب و نوشتارهای طبی اساتید و دانشجویان دارالفنون
پیوست سوم : آراء مجلسی حفظ الصحه خراسان
کتاب شناسی
نمایه
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.