ترجمه و شرح کتاب التقسیم و التشجیر – تقاسیم العلل

کتاب تقاسیم العلل ( کتاب التقسیم و التشجیر )  یکی از آثار مهم و بی نظیر محمد بن زکریا رازی است که در عالم طب دارای اهمیت و شرافت ویژه ای است.
ترجمه و شرح کتاب التقسیم و التشجیر توسط آقای محمد مهران فر از روی نسخه تصحیح شده دکتر صبحی محمود حامی( که شامل دو متن عربی و فرانسوی است) انجام شده است.

کتاب تقاسیم العلل را محمد بن زکریا رازی در اواخر عمر خود تالیف نموده و در شرافتش همین بس که بزرگانی همچون زهراوی از آن در آثار خود بهره ها برده اند. اهمیت کتاب تقاسیم العلل از آن جهت است که مصنف بزرگ زکریای رازی در این کتاب نظر خود را در خصوص تمامی بیماری های مطرح در آن زمان مطرح نموده و سبب، علامت و درمان همه آنها را بصورت مختصر اما مجرب و مفید ذکر نموده است. و لذا این کتاب در واقع گنجینه جامعی از دارو و درمان های تماما مجرب است.

نظم و نصر این کتاب به شجره یا همان نمودار می ماند و به همین سبب آن را التشجیر خوانده است.
اهمیت دوم اینکه در این کتاب مصنف بیماری ها را براساس نصر و ترتیبی موجه و منظم و عقلانی ذکر نموده که برای تعلیم و آموزش بسیار مهم است.
اهمیت سوم اینکه این کتاب عملا دارای ماهیتی آموزشی است و با اهداف تعلیم و آموزش نگاشته شده و لذا از کتب بسیار مهم منظم و معتبر و جامع در امر آموزش طب بالینی است که از زواید و اضافات خالی و تمامی عباراتش مفید و کارآمد است.

بخشی از فهرست مطالب کتاب تقاسیم العلل :

• مقدمه
• باب اول داءالثعلب (آلوپسی)
•    ریزش ناگهانی مو
•    داءالثعلب با منشاء صفراوی
•    داءالثعلب با منشاء سوداوی
• باب دوم ریزش مو
•    ریزش موی ناشی از کثافت پوست
•    ریزش موی ناشی از پوسیدگی پوست سر
• باب سوم سردرد
•    سردرد ناشی از گرمای خورشید
•    سردرد ناشی از سرمای هوا
•    سردرد ناشی از نوشیدن شراب و مسکرات
•    سردرد ناشی از سقوط و ضربه
•    سردرد ناشی از امتلاء سر از بوهای متعفن
•    سردرد ناشی از غلبه صفرا در خون
•    سردرد ناشی از غلبه خون (دم) پرخونی
•    سردرد ناشی از تجمع بخارات در سر
•    سردرد ناشی از غلبه اخلاط سرد (بلغم و سودا)
•     سردرد فراگیر (بیضه)
•    سردرد ناشی از گرد آمدن صفرا در دهانه معده
•    سردرد بعد از مقاربت جنسی
•    سردرد ناشی از ضعف دهانه معده
• باب چهارم شقیقه (درد یک سمت سر)(میگرن)
• باب پنجم سر گیجه (دوار)
•    سرگیجه ناشی از غلبه خون
•    سرگیجه ناشی از غلبه صفراء
•    سرگیجه ناشی از غلبه بلغم
• باب ششم سرسام (مننژیت)
•    سرسام سرد ناشی از ورم بلغمی
•    سرسام ناشی از مره سودا
• ….

iraniantebcom@